Dự thảo Thông tư hướng dẫn thi hành một số điều của Nghị định về bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự (TNDS) của chủ xe cơ giới đang được công bố trên Cổng thông tin của Bộ Tài chính, trong giai đoạn lấy ý kiến đóng góp của các tổ chức cá nhân. Điểm nổi bật của dự thảo Thông tư đó là Bộ Tài chính đề xuất các xe máy điện cũng phải mua bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc như các loại xe cơ giới khác với mức phí bảo hiểm là 55.000 đồng/năm.
Mức phí này bằng với phí bảo hiểm đối với các loại xe máy xăng dưới 50cc. Theo số liệu từ Tổng cục Quản lý thị trường (Bộ Công thương) hiện có khoảng 3 triệu xe máy điện đang tham gia giao thông hàng ngày. Số liệu này căn cứ vào số lượng tem kiểm định buộc phải dán trên xe máy điện, còn số liệu chính thức căn cứ trên biển số đã cấp, hiện do ngành Công an quản lý.
Như vậy, khoảng 3 triệu chủ xe máy điện sẽ phải mua bảo hiểm TNDS cho loại phương tiện này, với tổng số phí bảo hiểm TNDS phải mua hàng năm vào khoảng 165 tỷ đồng.
Một điểm mới nữa của dự thảo Thông tư đó là mức trách nhiệm bảo hiểm về người đối với các vụ tai nạn do xe cơ giới gây ra là 150 triệu đồng/1người/1 vụ tai nạn, tăng thêm 50 triệu đồng so với quy định hiện hành (theo quy định của Thông tư 22/2016/TT-BTC).
Quy định hợp lý
Nhận định về vấn đề này, Luật sư Hoàng Xuân Quang (Công ty Luật TNHH My Way – Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội) đánh giá đây là quy định hợp lý.
Theo Luật sư Quang, trước hết, cần khẳng định Xe máy điện là một loại xe cơ giới. Điều này được quy định tại khoản 18 Điều 3 Luật Giao thông đường bộ 2008, “Phương tiện giao thông cơ giới đường bộ (sau đây gọi là xe cơ giới) gồm xe ô tô; máy kéo; rơ moóc hoặc sơ mi rơ moóc được kéo bởi xe ô tô, máy kéo; xe mô tô hai bánh; xe mô tô ba bánh; xe gắn máy (kể cả xe máy điện) và các loại xe tương tự”. Xe cơ giới được hiểu là các loại xe có động cơ, chạy bằng các loại nhiên liệu như xăng, dầu, điện… mà không phải chạy bằng sức người (xe đạp, xe xích lô…) hay sức vật kéo (xe trâu, bò kéo…). Do đó, việc Bộ Tài chính quy định bổ sung Xe máy điện vào danh mục xe cơ giới là có cơ sở pháp lý, phù hợp với quy định của Luật Giao thông đường bộ 2008.
Hiện tại, Nghị định 103/2008/NĐ-CP và Thông tư 22/2016/TT-BTC đã có quy định về bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới, nhưng không quy định rõ về bảo hiểm đối với xe máy điện. Đồng thời, biểu phí bảo hiểm xe cơ giới ban hành theo Thông tư 22 cũng không quy định chủ sở hữu xe máy điện phải mua Bảo hiểm xe cơ giới. Điều này có thể xuất phát từ thực tiễn sử dụng xe máy điện khoảng 10 năm trở về trước trong nhân dân không nhiều, các vấn đề pháp lý liên quan đến loại xe này như đăng ký quản lý, sở hữu, trách nhiệm của chủ xe khi tham gia giao thông… chưa phát sinh nhiều nên Chính phủ và các cơ quan hữu quan chưa đặt ra các quy định quản lý cụ thể, bao gồm cả chưa có quy định về Bảo hiểm xe cơ giới. Tuy nhiên, khoảng thời gian gần đây, khi loại xe này trở nên phổ biến hơn, nhất là đối với các lứa tuổi học sinh, sinh viên thì việc quản lý là cần thiết.
Đặc biệt trong bối cảnh số lượng các vụ tai nạn giao thông do xe máy điện gây ra càng ngày càng tăng, hậu quả từ các vụ tai nạn này cũng rất nghiêm trọng. Vì vậy, việc bổ sung quy định về mua bảo hiểm bắt buộc TNDS của chủ xe máy điện là phù hợp với tình hình thực tế hiện nay, giúp bù đắt một phần cho bên thứ ba bị thiệt hại do xe máy điện gây ra.
Tính thực tế
Nói về tính khả thi của việc mua bảo hiểm TNDS bắt buộc đối với xe máy điện, Luật sư Hoàng Xuân Quang khẳng định: “Tính khả thi của quy định này khi được thông qua và đi vào thực hiện còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố, chủ yếu ở khâu quản lý đăng ký”.
Theo Luật sư, hiện nay, mặc dù đã có quy định các loại xe máy điện muốn lưu thông thì phải đăng ký cấp biển số xe. Tuy nhiên, thực tế có rất ít chủ xe thực hiện nghiêm túc quy định này. Trong khi đó, việc mua bảo hiểm cơ xe cơ giới lại gắn với đích danh từng xe theo biển số đăng ký, đặt ra vấn đề khó quản lý đối với việc mua bảo hiểm đầy đủ của chủ xe máy điện.
Thêm vào đó, về mức tiền được bồi thường, mặc dù theo dự thảo Thông tư đã tăng lên 150 triệu đồng/1 người/1 vụ tai nạn đối với thiệt hại về sức khỏe, tính mạng và 50 triệu đồng/1 vụ tai nạn đối với thiệt hại về tài sản do xe mô tô hai bánh; xe mô tô ba bánh; xe gắn máy (kể cả xe máy điện) gây ra, nhưng có thể nói là không cao so với nhu cầu khám, chữa bệnh, bồi thường thiệt hại khi tai nạn xảy ra, trong khi các thủ tục, hồ sơ yêu cầu bồi thường bảo hiểm thường khá rườm rà, rắc rối khiến các bên liên quan ít có nhu cầu giải quyết.
Luật sư Quang đưa ra kiến nghị, để giải quyết các tình trạng trên, các cơ quan chức năng cần tăng cường tuyên truyền, thắt chặt quản lý để người dân nâng cao ý thức khi sử dụng xe máy điện tham gia giao thông, để từ đó tự giác đăng ký biển số xe, mua bảo hiểm xe cơ giới. Đồng thời, hồ sơ bồi thường bảo hiểm cũng cần phải thực hiện theo hướng giảm gánh nặng thủ tục cho chủ xe, lái xe và tăng trách nhiệm của doanh nghiệp bảo hiểm, giúp người dân thấy được lợi ích thực tế khi tham gia bảo hiểm. Điều này cũng góp phần giải quyết các bất cập và khó khăn chung trong việc quản lý bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự đối với các xe máy cũng như các loại xe cơ giới khác.
Nguồn: Báo Luật sư Việt Nam
